Ngày 12/02/2020, tại Geneva, Thuỵ Sĩ, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus công bố tên chính thức của chủng virus corona mới là COVID19. Các số liệu thống kê mới nhất trên được giới chức y tế thế giới và uỷ ban y tế Trung Quốc vừa công bố trên website tính đến ngày 11/2, có thêm 1.638 ca nhiễm bệnh mới được phát hiện ở Hồ Bắc – tâm dịch. Như vậy, tổng số người nhiễm bệnh được xác nhận ở các tỉnh của Trung Quốc này là 33.366. Hầu hết, các trường hợp tử vong vì virus corona mới xảy ra ở thành phố Vũ Hán, thủ phủ của Hồ Bắc, nơi đầu tiên phát hiện được virus. Virus Corona mới hiện đã lan đến ít nhất 24 quốc gia, lây cho tổng cộng hơn 42.000 người trên toàn thế giới, với hàng chục trường hợp khác nghi nhiễm bệnh.

 

Điểm đặc trưng của Corona Virus là không bay lơ lửng trong không khí khi bệnh nhân ho, hắt hơi, mà bám khá lâu vào các bề mặt gỗ, đá, sắt và vật dụng xung quanh.... Bệnh sẽ lây khi chạm tay vào những đồ vật có virus, rồi đưa lên mắt, mũi, miệng. Do vậy, biện pháp phòng tránh lây nhiễm hiệu quả là rửa tay với xà phòng nhiều lần, vệ sinh cá nhân và sử dụng nguồn nước sạch cho các hoạt động hàng ngày là rất quan trọng.

 

Trong cuộc sống hàng ngày, không chỉ khi có dịch bệnh, việc quan tâm đến nước sạch và công tác vệ sinh môi trường để phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, các bệnh về da là một yếu tố rất quan trọng bởi vệ sinh môi trường gắn liền với cuộc sống con người. Con người sẽ không có sức khỏe và hạnh phúc nếu thiếu nước sạch và điều kiện vệ sinh môi trường không tốt. Phải sử dụng nước sạch để phòng được các bệnh như: Tả, lỵ, thương hàn, tiêu chảy, viêm gan, các bệnh về mắt các bệnh về da, bệnh phụ khoa. Vì vậy để đảm bảo nước sạch và vệ sinh môi trường, trong thời gian dịch bệnh, chúng ta cần hiểu những thông tin sau:

        1.    Đối với nước sạch:

Nước sạch phải là nước trong, không màu, không mùi, không vị lạ, không gây khó chịu cho người sử dụng, không chứa các mầm bệnh, không chứa các chất độc hại.

Nước sạch có nhiều nguồn cung cấp khác như nước mưa, nước giếng khoan, nước máng, nước giếng và hệ thống cung cấp nước tập trung. Mỗi gia đình cần có ít nhất một trong các nguồn nước sạch nếu chưa có thì cần hỏi ý kiến tư vấn của Y tế địa phương để xây dựng cho mình một nguồn nước sạch thích hợp. Nước được lấy từ bất cứ nguồn nào cho dù đã xử lý thì trước khi uống cũng phải đun sôi, tuyệt đối không uống nước lã.

Nước sạch là tài nguyên quý giá nhưng không phải là vô tận vì vậy mọi người phải có ý thức khai thác bảo vệ và tiết kiệm nguồn nước sạch.

         2.   Đối với vệ sinh môi trường:

 Phải giữ gìn sạch sẽ nguồn nước và khu vực xung quanh, không đổ rác và xây nhà vệ sinh gần nguồn nước, phải thu gom rác phân gia súc để ủ chôn hoặc đốt.

 Phân loại và thu gom rác thải vô cơ vào nơi quy định hoặc bán phế liệu để tái chế xử lý. Vỏ hộp và chai lọ để hóa chất bảo vệ thực vật phải chôn đúng nơi quy định. Thu gom và xử lý rác hữu cơ bằng cách quét dọn nhà cửa hàng ngày, lá cây, rơm rạ, giấy loại phải đổ vào hố rác của gia đình rồi đốt hoặc chôn. Khi có động vật chết phải chôn sâu bằng vôi bột.

 Nước thải của nhà máy, khu công nghiệp phải được xử lý trước khi đưa ra nguồn nước thải tập trung.

 Vì một thế giới tươi đẹp, vì sức khỏe bản thân và để phòng tránh các bệnh liên quan đến nước và vệ sinh môi trường, mỗi chúng ta cần phát huy và thực hiện tốt sáu nguyên tắc vệ sinh sau đây:

1/ ĂN CHÍN UỐNG SÔI, SỬ DỤNG NGUỒN NƯỚC SẠCH

 Nước lã chứa nhiều mầm bệnh. Ngay cả nguồn nước máy sau khi chảy qua hệ thống đường ống cũ, qua các dụng cụ đựng nước không hợp vệ sinh vẫn có thể bị nhiễm bẩn. Đun sôi nước hoặc cho nước chảy qua các thiết bị diệt khuẩn có thể diệt được mầm bệnh. Thức ăn sống, đặc biệt là các loại thịt có thể chứa nhiều mầm bệnh. Mầm bệnh sinh sản nhanh ở thức ăn ấm hoặc thức ăn để lâu ở nhiệt độ bình thường.

 Dụng cụ nấu  bếp như dao, thớt, bát đĩa, khăn lau... nếu không vệ sinh cũng là môi trường thuận tiện cho mầm bệnh phát triển. Rau quả nếu không được ngâm và rửa kỹ cũng chứa nhiều mầm bệnh và độc tố. Phải sử dụng nguồn nước sạch để ngâm rửa trước khi sử dụng.

Những điều cần làm:

 Uống nước đã đun sôi hoặc nước đã được làm sạch và khử trùng bằng các thiết bị diệt khuẩn.

o Thức ăn cần được nấu chín. Ăn sau khi nấu, không được ăn thức ăn ôi thiu.

o Hâm kỹ thức ăn khi dùng lần sau.

o Bảo quản thức ăn, tránh ruồi nhặng.

o Dụng cụ nấu bếp, khăn lau cần được giặt rửa sạch sẽ, để nơi khô thoáng

o Ngâm và rửa rau quả bằng nước sạch trước khi ăn và trước khi nấu nướng.

2/ RỬA TAY BẰNG XÀ PHÒNG VÀ NƯỚC SẠCH 

 Bàn tay là nơi trực tiếp tiếp xúc nhiều với dịch tiết cơ thể. Virus gây bệnh có thể theo dịch tiết lan rộng ngoài cộng đồng khi chúng ta vô tình đưa tay chứa dịch tiết lên mắt, mũi, miệng hay cầm nắm, đụng chạm vào người hoặc các vật khác. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo người dân nên rửa tay thường xuyên với xà bông/xà phòng/nước rửa tay có thể giảm được 44% sự lây truyền các bệnh hô hấp.

 Theo Tổ chức Y tế Thế giới, rửa tay được coi là liều vắcxin tự chế, rất đơn giản, dễ thực hiện, hiệu quả về chi phí cũng như có thể cứu sống hàng triệu người. Các chuyên gia kiểm soát nhiễm khuẩn cho biết, các bệnh truyền nhiễm đã và đang diễn ra trong cộng đồng hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng cách giữ gìn vệ sinh, trong đó có rửa tay bằng xà phòng. Theo đó, chỉ một động tác rửa tay sạch đã làm giảm tới 35% khả năng lây truyền vi khuẩn, virut gây bệnh tiêu chảy, bệnh đã làm tử vong hàng triệu người mỗi năm trên thế giới.

Những điều cần làm:

o Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi chuẩn bị thức ăn, trước khi ăn.

o Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi đi vệ sinh, lau chùi cho trẻ em và sau khi

làm những công việc có tiếp xúc với phân.

o Thường xuyên rửa tay cho trẻ bằng xà phòng và nước sạch.

o Đặt dụng cụ rửa tay và xà phòng nơi thường chuẩn bị bữa ăn.

o Gần nhà vệ sinh nên có nước và xà phòng để rửa tay.

o Cắt và giữ móng tay sạch sẽ.

3/ TẮM RỬA THƯỜNG XUYÊN

 Cơ thể và mặt mũi dơ bẩn là môi trường thuận lợi cho mầm bệnh phát triển.

 Ruồi và bàn tay là nguồn lan truyền các mầm bệnh này

 Quần áo dơ bẩn và ẩm ướt tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển.

 Bệnh mắt đỏ và bệnh mắt hột có thể lây từ người này sang người khác nếu dùng chung khăn mặt.

 Giun móc sống trong đất có thể xuyên qua da.\

Những điều cần làm:

 Tắm rửa thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch

 Rửa mặt hàng ngày.

 Giặt quần áo và khăn mặt thường xuyên bằng xà phòng và phơi khô ngoài nắng.

 Không dùng chung khăn mặt.

 Không để trẻ bò lê dưới đất.

 Không đi chân đất.

4/ SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ NGUỒN NƯỚC SẠCH

 Nước ô nhiễm là nguồn lây truyền các loại bệnh như: tả, lỵ, thương hàn…

 Tất cả các nguồn nước tự nhiên (nước giếng, nước mưa, nước ao hồ…) đều có chứa mầm bệnh do những nguồn nước này bị ô nhiễm dưới nhiều hình thức khác nhau.

 Giếng gần hố xí, chuồng gia súc, gia súc thả rông xung quanh sẽ bị ô nhiễm. 

 Các nguồn nước khác cũng sẽ bị ô nhiễm nếu: Ở gần hoặc thông với hệ thống mương rãnh thoát nước thải, nước từ hố xí…, Vứt rác, xác gia súc bừa bãi xung quanh.

 Giếng nước, bể chứa nước mưa hoặc dụng cụ chứa nước không có nắp đậy rất dễ bị nhiễm bẩn từ lá cây, rác, bụi…

 Những điều cần làm:

o Sử dụng nguồn nước sạch sẵn có cho việc nấu nướng và ăn uống.

o Sử dụng và bảo vệ nguồn nước máy.

o Giếng nên có thành và nắp đậy, cách xa hố xí từ 8 đến 10 m.

o Bảo vệ nguồn nước: nước giếng, nước suối, nước hồ tránh xa nguồn phân, nước thải và rác thải.

o Không thả rông gia súc.

o Không sử dụng nước mưa của cơn mưa đầu tiên do nước có thể bị nhiễm bẩn từ mái nhà và máng thu nước.

o Dụng cụ chứa nước phải có nắp đậy kín, sạch và được chùi rửa thường xuyên.

o Dụng cụ múc nước cần được bảo quản sạch sẽ, cọ rửa thường xuyên và treo lên cao.

o Không thọc tay vào nước sạch và các dụng cụ múc nước, chứa nước.

5/  THU GOM VÀ XỬ LÝ RÁC THẢI HỢP VỆ SINH VÀ ĐÚNG NƠI QUY ĐỊNH.

 Ruồi nhặng và chuột thường sinh sống tại những đống rác thải, đặc biệt là những nơi có thức ăn thừa, rau và xác súc vật.

 Ruồi nhặng và chuột là nguồn lây truyền bệnh.

 Vứt rác thải và xác súc vật xuống ao, suối, hồ gây ô nhiễm nguồn nước

 Những điều cần làm:

o Thu gom và đổ rác thải vào thùng rác hoặc hố rác.

o Đổ rác vào xe nếu ở khu vực có xe rác công cộng.

o Nếu ở khu vực không có xe rác, nên đổ rác vào hố có nắp đậy rồi đốt hoặc chôn.

o Xác súc vật nên được chôn sâu và chôn xa nguồn nước, xa nhà. Diệt chuột, ruồi, nhặng xung quanh nơi ở.